Nondualiteit en Nonduaal bewustzijn

Wellicht ben je niet bekend met de begrippen non-dualiteit en non-duaal bewustzijn. Hieronder volgt een korte toelichting. Op voorhand wil ik aangeven dat de uitleg alleen maar een tipje van de sluier oplicht. De mensvisie is te veel omvattend om in een aantal woorden de werkelijke strekking en impact ervan weer te geven. Toch volgt hieronder een poging om de begrippen te verhelderen.

Het non-dualisme

Deze innerlijke ontwikkelingsweg leidt tot het inzicht dat alles voortkomt uit Eén bron en dat alles tegelijkertijd een expressie is ván die Ene bron. Voor deze bron worden traditioneel verschillende namen gebruikt voor non-duaal bewustzijn, zoals Brahman, Gewaarzijn, God, het absolute, Allah, Tao etc.

Lijden, verwarring, eenzaamheid en een gevoel niet vervuld te zijn komt volgens de non-duale visie voort uit het verlies van herinnering aan wie wij ten diepste zijn, namelijk het non-duale bewustzijn.

Identificatie met ego; de bron van lijden

In de westerse samenlevingen zien wij het ego als de kern van wie wij zijn. We denken dat gedachten, gevoelens, overtuigingen ons vertellen wie wij zijn. Op het moment dat je denkt dat je iemand bent, zul je dit ook willen vasthouden, veiligstellen of uitbreiden met als gevolg een constante behoefte aan controle en najagen van doelen.

Door identificatie met ego nemen we aan dat geluk, vrede en welbevinden buiten onszelf te vinden is. We willen meer van hetgeen ons ego groter en steviger maakt en keren ons af van datgene wat ons ego lijkt te bedreigen. We zoeken het geluk in relaties, bezit of succes.  Maar het geluk dat al deze zaken geven is meestal maar van korte duur en niet wezenlijk vervullend. Op deze manier zijn we altijd onderweg en nooit thuis bij onszelf.

Vanuit dit perspectief ontstaat het idee dat we aan onszelf moeten ‘werken’ om betere en succesvollere mensen te worden en een gelukkiger leven te leiden. Vaak zoeken we dus strategieën om problemen weg te werken of creëren we zelfverbeteringsprojecten. Hiermee bevestigen we het al bestaande idee dat we niet goed genoeg zijn en naar een beter punt kunnen toewerken.

Die constante inspanning is de grote bron van lijden, want we vinden nooit rust en verliezen het contact met wie we werkelijk zijn.

Nieuwe visie op ons zelf

In oosterse tradities wordt ego echter beschouwd als een opeenhoping van gedachten, zelfbeelden en gevoelens. Het zijn bewegingen in bewustzijn. Ego is dan dus van moment tot moment aan verandering onderhevig.

Op de vraag ‘wie ben ik?’ kan vanuit ego nooit een bevredigend antwoord komen. Alleen de ervaring van de onveranderlijke essentie van die éne bron, het non-duale bewustzijn, kan hierop een antwoord zijn.

Deze kijk geeft een nieuwe visie op ons zelf, de ander en de wereld om ons heen maar we zijn hardnekkig in het aanhangen van onze overtuigingen en het volgen van onze angsten, daarom is de weg van zelfonderzoek hierin noodzakelijk.

Nondualiteit en Nonduaal bewustzijn

Wellicht ben je niet bekend met de begrippen non-dualiteit en non-duaal bewustzijn. Hieronder volgt een korte toelichting. Op voorhand wil ik aangeven dat de uitleg alleen maar een tipje van de sluier oplicht. De mensvisie is te veel omvattend om in een aantal woorden de werkelijke strekking en impact ervan weer te geven. Toch volgt hieronder een poging om de begrippen te verhelderen.

Het non-dualisme

Het non-dualisme is een eeuwenoude mens- en wereldbeschouwing. Het is de essentie van alle grote spirituele tradities en terug te vinden in het boeddhisme, het hindoeïsme en in de joodse, islamitische en christelijke mystiek. In al deze stromingen wordt non-dualiteit gezien als het begin en het einde van de spirituele weg. Een weg die naar binnen gaat en je brengt naar wie je ten diepste bent. Deze onveranderlijke essentie geeft de ervaring van eenheid, verbondenheid, vrijheid, vrede, geluk en openheid. Daarin is geen lijden aanwezig.

Deze innerlijke ontwikkelingsweg leidt tot het inzicht dat alles voortkomt uit Eén bron en dat alles tegelijkertijd een expressie is ván die Ene bron. Voor deze bron worden traditioneel verschillende namen gebruikt voor non-duaal bewustzijn, zoals Brahman, Gewaarzijn, God, het absolute, Allah, Tao etc.

Lijden, verwarring, eenzaamheid en een gevoel niet vervuld te zijn komt volgens de non-duale visie voort uit het verlies van herinnering aan wie wij ten diepste zijn, namelijk het non-duale bewustzijn.

Identificatie met ego; de bron van lijden

In de westerse samenlevingen zien wij het ego als de kern van wie wij zijn. We denken dat gedachten, gevoelens, overtuigingen ons vertellen wie wij zijn. Op het moment dat je denkt dat je iemand bent, zul je dit ook willen vasthouden, veiligstellen of uitbreiden met als gevolg een constante behoefte aan controle en najagen van doelen.

Door identificatie met ego nemen we aan dat geluk, vrede en welbevinden buiten onszelf te vinden is. We willen meer van hetgeen ons ego groter en steviger maakt en keren ons af van datgene wat ons ego lijkt te bedreigen. We zoeken het geluk in relaties, bezit of succes.  Maar het geluk dat al deze zaken geven is meestal maar van korte duur en niet wezenlijk vervullend. Op deze manier zijn we altijd onderweg en nooit thuis bij onszelf.

Vanuit dit perspectief ontstaat het idee dat we aan onszelf moeten ‘werken’ om betere en succesvollere mensen te worden en een gelukkiger leven te leiden. Vaak zoeken we dus strategieën om problemen weg te werken of creëren we zelfverbeteringsprojecten. Hiermee bevestigen we het al bestaande idee dat we niet goed genoeg zijn en naar een beter punt kunnen toewerken.

Die constante inspanning is de grote bron van lijden, want we vinden nooit rust en verliezen het contact met wie we werkelijk zijn.

Nieuwe visie op ons zelf

In oosterse tradities wordt ego echter beschouwd als een opeenhoping van gedachten, zelfbeelden en gevoelens. Het zijn bewegingen in bewustzijn. Ego is dan dus van moment tot moment aan verandering onderhevig.

Op de vraag ‘wie ben ik?’ kan vanuit ego nooit een bevredigend antwoord komen. Alleen de ervaring van de onveranderlijke essentie van die éne bron, het non-duale bewustzijn, kan hierop een antwoord zijn.

Deze kijk geeft een nieuwe visie op ons zelf, de ander en de wereld om ons heen maar we zijn hardnekkig in het aanhangen van onze overtuigingen en het volgen van onze angsten, daarom is de weg van zelfonderzoek hierin noodzakelijk.